ARTIKEL: chronische spanning in je spieren? De relatie met emotionele en psychische problemen

Wilhelm Reich*) concludeerde tijdens zijn onderzoek dat mensen met chronische spanning in de spieren (in feite in het bindweefsel) dat daar altijd onderliggende emotionele en psychische problemen zijn. Reich werd daardoor een van de pioniers van de neuropsychologie en de mindbody geneeskunde.

Verstoring

Zijn onderzoek leidde hem tot de ontdekking dat de chronische spanning te maken had met een langdurige verstoring van het autonome zenuwstelsel. Onze stressrespons (vechten en vluchten) is bedoeld voor een acute reactie, niet als een langdurige staat. De stressrespons mobiliseert het hele systeem en is zeer energievretend. Langdurige stress put ons lijf uit.

Chronische spanning en pijn zijn in wezen terug te leiden tot het niet meer kunnen ‘afzetten’ van het sympathische zenuwstelsel (dat aanzet tot vechten en vluchten bij bedreiging).  Daar waar het sympathische zenuwstelsel leidt tot spanning (‘aanspannen voor actie’), brengt het parasympathische zenuwstelsel ontspanning, rust en expansie.

Spanning versus ontspanning

Je hebt het parasympathische zenuwstelsel nodig om te kunnen ontspannen. Maar het is paradoxaal genoeg ook in het parasympathische systeem dat de bevriesrespons gebeurt. Dit wanneer je niet kunt vechten en vluchten (de invloed van de dorsale vagus). Er is dan een vecht- en vluchtenergie die onderdrukt wordt. Dat is de energie die voor chronische pijn en spanning zorgt.

Boosheid

Boosheid bijvoorbeeld hoort bij de vechtreflex. Het is een emotie die tot actie aanzet. Wanneer ze onderdrukt wordt blijft ze tegen het systeem duwen want ze wil expressie.

Rugklachten

Zo ontdekte Dr. John Sarno bijvoorbeeld dat de meeste rugklachten te maken hebben met onderdrukte boosheid, vaak uit de kindertijd. Niet alleen boosheid, maar alle onderdrukte emoties verstoren de spontane stroom van de levensenergie doorheen het lichaam.

Iemand die depressief is bijvoorbeeld heeft ook veel onderdrukte emotie (verdriet, onmacht, boosheid). Zo iemand kan zijn emotionele staat niet veranderen door alleen maar positieve gedachten te denken. Het lichaam zal eerst oude stress moeten loslaten.

Chronische stress

Chronische stress in het lijf is de oorzaak van veel emotionele en psychische problemen. Meer en meer ‘externe’ ingrepen zijn dan (schijnbaar) nodig. Maar ze lossen nooit het fundamentele probleem op: de verstoring van het van nature zelforganiserend organisme door opgehoopte stress (weerstand).

Bio-energetica

Lichaamswerk/bio-energetica in de vorm van bijvoorbeeld een massage, is dé ingang om weer te voelen, te ontspannen en het sympatisch systeem te laten herinneren wat de ruststand is. Juist uit het rationele denken gaan en in het ontvangen en loslaten. Bio-energetica is een therapeutische zienswijze waarin het verband wordt beschreven tussen inperkende lichamelijke en geestelijke sensaties en ervaringen. Lichamelijke bewustwording brengt verlichting op het geestelijke vlak.

*) Wilhelm Reich (1897 – 1957) psycholoog en Freudiaans analyticus. Grondlegger van het ontwikkelen van lichaamsgerichte psychotherapie waarbij aanraken voor het eerst werd gebruikt tijdens een sessie. Grondlegger van de karakterstructuren en de bio-energetica die nu nog steeds gevalideerd zijn.